Şüphesiz ki futbolun klüpler düzeyinde ki en önemli, en heyecanlı organizasyonlarıdır Avrupa Kupaları. UEFA Federasyonlar birliğine üye 54 ülkenin 453 takımı için en önemli mesele sezon sonunda iki kupadan birinin üstüne adını yazdırmaktır. Fakat malesef her yıl bu kupalara sadece belirli sayıda takım katılabilmektedir. Biz de bu yazımızda UEFA Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi'ne katılımı belirleyen kurallardan bahsedeceğiz.
Uefa Şampiyonlar Ligine her sene 78 takım katılım hakkı elde eder. UEFA ülke sıralamasında 49-54 arasında ki ülkelerden birer takım 1. ön elemeden turnuvaya dahil olur. Bu turu geçen 3 takım ile ülke sıralamasında 17-48 arasında ki ülkelerden gelen birer takım (toplam 31 takım - Liechtenstein bir lig sistemi olmadığından Avrupa Kupalarına takım göndermez) 2. ön eleme turuna katılmaya hak kazanır. Bu turu geçen 17 takım ile ülke sıralamasında 13. 14. ve 15. ülkelerin lig şampiyonları, 7-15 arasında ki ülkelerin lig ikincileri ve6. ülkenin lig üçüncüsü (toplam 30 takım) 3. ön eleme turuna katılmaya hak kazanır. Bu turu geçen 15 takım ile ülke sıralamasında ki 1. 2. ve 3. ülkelerin lig dördüncüleri ve 4. 5. ülkelerin lig üçüncüleri (toplam 20 takım) 4. ön eleme turu yani Play-Off turuna katılmaya hak kazanır. Bu turu geçen 10 takım ile Şampiyonlar Ligi gruplarına direk katılım hakkı elde eden 22 takım (ilerde belirtilecektir) 8 grupta çift devreli lig usulüne göre mücadele ederler.
Şampiyonlar Ligi'ne direk katılım elde eden kulüpler ise UEFA ülke sıralamasında ki 1. 2. ve 3. ülkelerin lig şampiyonları, ikincileri ve üçüncüleri, 4. 5. ve 6. ülkelerin lig şampiyonları ve ikincileri, 7-12 arasında ki ülkelerin ise lig şampiyonlarıdır. Bütün bunların dışında son UEFA Şampiyonlar Ligi şampiyonu olan takım kendi liginde Avrupa Kupalarına katılım hakkı elde edemese bile "Holders" sıfatı ile Şampiyonlar Ligine katılım hakkı elde eder. Eğer son şampiyon kendi liginde Şampiyonlar Ligine katılım hakkı elde etmiş ise bütün ülkelerin katılım hakkı bir basamak değişir. Örnekle açıklamak gerekirse; bu sene Real Madrid Şampiyonlar Ligini kazanıp aynı zamanda da La Ligayı 3. bitirerek hem "Holders" sıfatından hem de lig üçüncülüğünden Şampiyonlar Ligine katılım hakkı elde etmiştir. Bu vesile ile turnuvaya normalde 3. ön eleme turundan katılması gereken İsviçre Ligi şampiyonu gruplara direk katılım hakkı elde etmiştir. Aynı şekilde turnuvaya normalde 2. ön eleme turundan katılması gereken Avusturya Ligi şampiyonu 3. ön eleme turundan dahil olmaya hak kazanmıştır. Ve son olarak 1. ön eleme oynaması gereken Galler Ligi şampiyonu ve Kuzey İrlanda Ligi şampiyonu 2. ön eleme turundan turnuvaya dahil olma hakkı kazandılar.
UEFA ülke sıralamasında ki;
- 1. 2. ve 3. ülkeler her sene Avrupa Kupalarına toplam 7 (4 Şampiyonlar Ligi - 3 UEFA Avrupa Ligi)
- 4. 5. ve 6. ülkeler her sene Avrupa Kupalarına toplam 6 (3 Şampiyonlar Ligi - 3 UEFA Avrupa Ligi)
- 7-14 arasında ki ülkeler her sene Avrupa Kupalarına toplam 5 (2 Şampiyonlar Ligi - 3 UEFA Avrupa Ligi)
- 15-51 arasında ki ülkeler her sene Avrupa Kupalarına toplam 4 (2 Şampiyonlar Ligi - 2 UEFA Avrupa L.)
- 52. ve 53. ülkeler her sene Avrupa Kupalarına toplam 3 (1 Şampiyonlar Ligi - 2 UEFA Avrupa Ligi)
gönderme hakkına sahiptir.
Bu seneye kadar 7. 8. ve 9. ülkeler 2 Şampiyonlar Ligi 4 UEFA Avrupa Ligi olmak üzere toplam 6 takım ile Avrupa Kupalarına katılırken UEFA'nın almış olduğu karar ile artık toplamda 5 takım ile mücadele edecekler.
Peki bu UEFA ülke sıralaması neye göre belirleniyor ? Her ülke her sene Avrupa Kupalarına gönderdiği takımlarının topladığı puanlar toplamının gönderdiği takım sayısına bölünmesi ile belli bir puan kazanır. Örnek vermek gerekirse ülkemizden her sene Avrupa Kupalarına 5 takım katılmaktadır. Türkiye'nin o sene ki ülke puanı bu takımların oynadığı maçlar sonucunda elde ettiği puanlar toplamının 5 e bölünmesiyle bulunur. Yalnız burada bahsettiğimiz klüplerin topladığı puanlar bildiğimiz 3-1-0 şeklinde değildir, yazının devamında puan sistemini de açıklayacağım.
Biraz da UEFA Avrupa Liginden bahsedelim. Bu kupaya katılım çok geniş kapsamlı olduğu için biraz önceki gibi ayrıntıya girmeyeceğim. Toplamda 158 takımın çeşitli turlardan katıldığı bu turnuvaya aynı zaman da Şampiyonlar Ligi ön .eleme turlarından elenenler ve Şampiyonlar Ligi gruplarını 3. sırada bitiren takımlar katılmakta. Ülkemiz bu arenada 3 takımla temsil edilmekte. Bu sene Trabzonspor, Sivasspor ve ZTK finalisti Eskişehirspor katılım gösterecek. Takımlarımız sırasıyla 4. 3. ve 2. ön eleme turlarından itibaren müsabakalara katılacaklar. Hiç istemeyiz ama Beşiktaş Şampiyonlar Ligi 3. ön eleme turunda elenirse UEFA Avrupa Ligi 4. ön eleme turundan yoluna devam edecek. Eğer bu turu geçer Şampiyonlar Ligi Play-Off turunda elenirse UEFA Avrupa Ligi gruplarına katılım hakkı elde edecek. Gönlümüz her iki turu da geçip Şampiyonlar Ligi gruplarına katılmasından yana.
PUANLAMALAR
Şimdi takımların Avrupa Kupalarında mücadele ederken nasıl puan kazandıklarına değinelim.
Öncelikle UEFA klüp sıralaması her takımın son 5 sene içerisinde Avrupa Kupalarında elde ettiği puanların toplamına göre yapılır. Her yıl 5 yıl önceki puan geçerliliğini yitirir. Klüpler aynı zamanda kendi puanlarından ayrı o yıl ki ülke puanının %20 sine de sahip olurlar. 2009 yılı öncesi bu oran %33 idi.
Puanlama ise şu şekilde;
- Şampiyonlar Ligi 1. ön eleme turunu geçmek 0.5 puan
- Şampiyonlar Ligi 2. ön eleme turunu geçmek 1 puan
- Şampiyonlar Ligi 3. ön eleme turundan itibaren galibiyet başına 2 puan, beraberlik başına 1 puan
- Şampiyonlar Ligi gruplarına katılım 4 puan
- Şampiyonlar Ligi Son-16 turuna yükselme 5 puan
- Şampiyonlar Ligi çeyrek final, yarı final ve finale yükselme 1 er puan
- Şampiyonlar Ligi kupasını kazanma 1 puan
- UEFA Avrupa Ligi 1. ön eleme turunu geçmek 0.25 puan
- UEFA Avrupa Ligi 2. ön eleme turunu geçmek 0.5 puan
- UEFA Avrupa Ligi 3. ön eleme turunu geçmek 1 puan
- UEFA Avrupa Ligi 4. ön eleme turunu geçmek 1.5 puan
- UEFA Avrupa Ligi gruplardan itibaren galibiyet başına 2 puan, beraberlik başına 1 puan
- UEFA Avrupa Ligi çeyrek final, yarı final ve finale yükselmek 1 er puan
Puanlar maçların uzatmayla birlikte 120 dakikalık sürelerinde oluşan sonuçlara göre verilir. Penaltı atışları puanlamaya etki etmez. Uzatma dakikaları sonunda maç berabere bitmişse her iki takım da 1 puan alır. Penaltılar sonucu kazanan takım 2 puan almaz.
Gördüğünüz gibi iki lig arasında ki en belirgin fark katılım bonusları. Her iki ligde de Son-16 turuna çıkan takımlardan Şampiyonlar Liginde oynayan takım 9 puan fazla alır (4 grup 5 ikinci tura yükselme bonusu).
2013-2014 sezonu sonu itibariyle Türkiye 34.200 puanla 11. sırada bulunmakta. Takımlarımızın Avrupada kötü günler geçirdiği 2010-2011 ve 2011-2012 sezonlarının puanları etkisini kaybettiğinde sıralamada daha da yükseleceğimiz kanısındayım.
Yazımızın sonuna geldik. Eğer bir şeyler katabildiysem ne mutlu bana. Sabırla okuduğunuz için teşekkür ederim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder